بیمه باربری و حمل و نقل کالا

تابحال برایتان پیش آمده که بخواهید بار یا کالایی را به طرق مختلف زمینی جاده‌ای یا ریلی، هوایی و یا دریایی ارسال کنید و درصدد دریافت بیمه باربری و ضمانت بار به منظور تضمین سلامت بار در طول مسیر ارسالی خود باشید؟

 

بیمه حمل و نقل کالا یا بیمه باربری به بیمه‌ای گفته می‌شود که شرکت بیمه (بیمه‌گر) در قبال دریافت مبلغی به عنوان حق بیمه (که متناسب با نوع پوشش بیمه متفاوت است) از بیمه‌ گذار، متعهد می‌شود که اگر مورد بیمه که نام و نوع آن در بیمه نامه قید شده است، در جریان حمل و نقل از مبدا به مقصد مشخص شده در بیمه نامه، به دلیل وقوع خطرات و اتفاقاتی که تحت پوشش بیمه است، دچار خسارت یا حادثه شود، ضرر و زیان وارد شده به بیمه گذار را جبران کرده و هزینه‌های آن را طبق بیمه نامه پرداخت کند.

بیمه باربری و حمل و نقل کالا چیست؟

 

شرکت‌های ارائه دهنده خدمات باربری، مرسوله مشتریان را از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر حمل می‌کنند و ضرورت ضمانت بار که تضمین سلامت محموله را در برمی‌گیرد توسط بیمه حمل و نقل انجام می‌شود.

 

ضرورت بیمه حمل و نقل زمانی بیشتر می‌شود که فرستنده کالا تصمیم به ارسال محموله و حمل بار به شهرستان و یا حتی خارج از کشور دارد و در این صورت برای تعهد اطمینان بار ارسالی، انتخاب بیمه حمل و نقل که کلوزهای بیمه باربری کامل‌تری دارد، بهترین گزینه است. از طرفی بارهایی که مقدار آنها زیاد است و یا از ارزش مادی زیادی دارند و یا از حساسیت بالایی برخوردار هستند، تضمین سلامت تحویل آنها به مقصد بسیار مهم است و برای جبران خسارت‌های احتمالی وارده به کالاهای ارسالی، بیمه کردن آنها از طرف صاحب بار، تصمیم عاقلانه‌ای است.

 

از این رو امروزه نوعی بیمه تحت عنوان بیمه باربری وجود دارد که با تعرفه‌های مناسب پوشش خوبی برای تضمین سلامت بار مشتریان به مقصد محسوب می‌شود. مطابق این نوع بیمه، بیمه‌گر متعهد می‌شود که در ازای دریافت حق بیمه ازطرف بیمه گذار، در صورت بروز خسارت به مرسوله در حین مسیر (از لحظه بارگیری تا تخلیه بار در مقصد)، به تعهد خود عمل نموده و پس از مراحل ابتدایی مربوطه، خسارت و هزینه‌های وارده را با توجه به سقف مالی بیمه مربوطه، پرداخت کند. بدین ترتیب کالای ارسالی مشتریان توسط باربری و بیمه گذار بیمه می‌شود.

اصطلاحات عمومی بیمه باربری

 

اصطلاحات بیمه باربری در دو نوع عمومی و تخصصی هستند . عناوین زیر به عنوان اصطلاحات عمومی هستند که در بیمه باربری استفاده می شوند :

 

    بیمه‌گر: به شرکت بیمه ای گفته می شود که با طرف دیگر قرار داد بسته است و نام آن در بیمه نامه نوشته شده است و در ازای دریافت حق بیمه ، تعهد می کند که خسارات احتمالی وارد شده طبق شرایط مندرج در بیمه نامه را پرداخت نماید .

    ‌بیمه‌گذار: ‌بیمه‌گذار به شخص حقیقی یا حقوقی  گفته می شود که نام آن در بیمه نامه قید شده است و بیمه را خریداری کرده است و تعهد به پرداخت حق بیمه آن بیمه نامه دارد .

    ذی‌نفع : کسی که بنا به درخواست شخص بیمه گذار ، نامش در بیمه نامه قید شده است تا همه یا بخشی از خسارت به او پرداخت شود .

    حق ‌بیمه : مبلغی که در بیمه نامه درج شده و بیمه گذار مکلف است در هنگام صدور بیمه نامه و یا به ترتیبی که در بیمه نامه مقرر شده است ، آن را به بیمه گر پرداخت کند .

    موضوع بیمه : اموالی که در جدول مشخصات بیمه نامه مشخص شده است .

    مدت اعتبار ‌بیمه ‌نامه : مدت زمانی است که یک بیمه نامه اعتبار دارد . این مدت زمان بر اساس شرایط کلوز می باشد .

    فرانشیز : بخشی از مبلغ خسارت است که بر عهده بیمه گذار است و میزان آن در بیمه نامه مشخصص می شود .

 

اصطلاحات تخصصی بیمه باربری

 

    زیان همگانی: این اصطلاح در قانون بیمه دریانوردی است . بر اساس این قانون همه طرف هایی که در یک سفر دریایی دخیل هستند ، در هر نوع تصمیم گیری برای قربانی کردن داوطلبانه بخشی از کشتی یا کالاهای آن در موارد اضطراری برای نجات کشتی و کالاهای دیگر صورت می گیرد ، سهم دارند .

    بیمه اتکایی (Reinsurance): به قرارداد واگذاری که بر طبق آن یک شرکت بیمه ، بخشی از تعهدات بیمه ای که بیشتر از ظرفیت مالی و فنی آن شرکت است را دوباره در یک شرکت یا چند شرکت بیمه دیگر ( شرکت های بیمه اتکایی ) بیمه می کند .

    بارنامه: به اوراق بهاداری که از طرف شرکت حمل و نقل یا موسسه باربری صادر می شود و مندرجات آن ، شماره بارنامه ، نام فرستنده و گیرنده ، آدرس فرستنده و گیرنده ، تاریخ و ساعت حرکت ، مبلغ کرایه حمل و نقل ، مشخصات کالا ( نام و نوع کالا ، تعداد و وزن کالا ) و میزان مبلغ بیمه ی بار در آن نوشته می شود ، بارنامه می گویند . یک بارنامه به عنوان قرارداد حمل ، سند مالکیت و رسید دریافت کالا ست .

   Total Loss : این بیمه نامه تنها تا زمانی اعتبار دارد که بار به مبادی ورودی کشور مقصد می رسد . و تنها زمانی می توان از این نوع بیمه استفاده کرد که یک کالا به طور کامل در یک مرحله بر اثر غرق شدن ، سقوط هواپیما و آتش سوزی از بین برود .

    واقعی: این اصطلاح به این معنا ست که یک کالا در یک حادثه به طور کامل از بین برود .

    فرضی: زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که هزینه تعمیر و یا بازسازی کالای از بین رفته بیشتر از ارزش واقعی آن باشد . در اینجا بیمه گر ترجیح می دهد که غرامت آن کالا را بپردازد .

    عدم نفع: بیمه گذار می تواند ۱۰% ارزش اضافی برای کالای خود به عنوان عدم نفع در نظر بگیرد. این به این معناست که برای اینکه بیمه گذار در زمان خسارت تا زمان دریافت خسارت و تهیه مجدد کالا و عرضه آن به بازار ، دچار ضرر مالی نشود ، با خریداری ۱۰ % ارزش اضافی می تواند خسارت خود را جبران کند .

    ارزش مورد بیمه: اگر بین بیمه گر و بیمه گذار بر سر ارزش بیمه و مبلغ آن توافقی انجام نشود و به تسامح نرسند ، ارزش مورد بیمه شامل مجموع قیمت خرید کالا ، هزینه حمل و نقل آن و عدم نفع می شود .

    پارتشیپمنت: یعنی کالای بیمه شده طی چند مرحله از مبدا به مقصد مشخص شده در بارنامه حمل شود .

    ترانشیپمنت: اگر کالا از یک وسیله نقلیه به یک وسیله نقلیه دیگر انتقال پیدا کند ، آن را ترانشیپمنت گویند . این اصطلاح بیشتر زمانی استفاده می شود که از چند نوع وسیله نقلیه مثل قطار ، هواپیما ، کشتی و خودرو برای حمل و نقل و ارسال کالا به مقصد استفاده می شود ( حمل و نقل ترکیبی ) . این نوع انتقال محمولا با تخلیه و بارگیری مجدد همراه هست .

( اف او بی: (FOB) ) به معنای تحویل روی عرشه  قیمت تحویل کالا تا لحظه تحویل روی کشتی است ( برای توصیف یک فرایند خاص از حمل و نقل کالاست ) . در شرایط FOB که یکسری قوانین بین المللی هستند ، فروشنده موظف است تمامی هزینه های کالا را تا محل حمل اصلی متقبل شود و خریدار ، تمام هزینه های بعد از آن اعم از کرایه حمل ، بیمه، تعرفه های واردات و … را تقبل می کند .

 

انواع بیمه باربری

 

انواع بیمه های باربری بر اساس محدوده جغرافیایی به سه دسته کلی تقسیم می شوند :

 

    بیمه‌های باربری داخلی

    این نوع بیمه همان طور که از نامش پیداست جهت امور مربوط به داخل کشور مانند حمل بار تهران به شهرستان و بالعکس و یا حتی از شهری به شهری دیگر در سراسر ایران می باشد. این بیمه ها نیز دارای چند نوع بیمه هستند که به ترتیب زیر :

بیمه نامه‌های عمومی: در این نوع بیمه نامه، لزوما پیش از شروع پروسه حمل همه کالا ها ، نیاز به مراجعه بیمه گذار و در نتیجه صدور بیمه نامه از سوی بیمه‌گر نیست. این نوع بیمه بسیار ساده است و مطابق با آن مسائل مهمی از جمله مسائل حقوقی طرفین ، شرایط بیمه و همچنین روش های حمل اجناس و کالاها و همچنین هزینه های بیمه همه بطور کامل و شفاف مشخص می شوند.

بیمه نامه ساده: این نوع بیمه نامه جهت حمل کالاهای خاصی استفاده می شود و معمولا جهت حمل کالاها به تعداد محدود و با تنوع نسبتا کم مورد استفاده قرار می گیرد . لازم به ذکر است که پیش از اقدام به این کار و استفاده از این نوع بیمه ، بهتر است اطلاعات کافی در مورد وضعیت این نوع بیمه و شرایط شرکت های باربری و بیمه داشته باشید.

بیمه نامه پوشش باز: در این نوع بیمه ، با توافقی که بین بیمه گر و بیمه گذار انجام می شود ، پرداخت حق بیمه لازم نیست یک دفعه صورت بگیرد بلکه در مدت زمان های مشخصی که در مورد آن توافق شده (مثلا هر یک هفته یا دو هفته یکبار) پرداخت هزینه های بیمه باربری صورت می گیرد.

    بیمه‌های باربری صادرات – واردات

    این نوع بیمه هم همانطور که از نامش پیداست ، جهت بیمه اجناسی است که از کشور به خارج ، صادر و یا وارد می شوند . این نوع بیمه باربری بسیار حساس است و به خصوص برای تجار و یا شرکت های بازرگانی بین المللی داخل و یا خارج از کشور ، اهمیت زیادی دارد . شرایط و قوانین این نوع بیمه در موارد و بندهای مختلفی تنظیم شده و در مجموع شامل خساراتی بدلیل : دزدی ، آتش سوزی ، انفجار ، به دریا ریختن کالا (از کشتی های حمل بار) و موارد مشابه دیگر می شود .

 

 

  بیمه باربری یا ترانزیت

    این نوع بیمه باربری به منظور بیمه اجناس و یا کالاهایی است که مبداء و مقصد هر دو کشورهای خارجی هستند و کالاها صرفا از داخل ایران عبور داده می‌شوند. مثلا فرض کنید اجناسی از راه زمینی از کشور ترکیه به مقصد پاکستان قرار است فرستاده شوند . برای حمل کالا بصورت ترانزیت پروانه ای صادر می شود که هنگام ورود و خروج کالا ها جهت امور گمرکی اهمیت دارد .

 

انواع کلوزهای بیمه باربری

 

انواع بیمه باربری بر اساس پوشش های بیمه ای به پوشش‌های (کلوزهای بیمه باربری  A , B , C (  Total Loss ، داخلی تقسیم بندی می‌شود.

 

    بیمه Total Loss عملا در دنیا منسوخ شده و اساسا این نوع بیمه به بیمه تشریفاتی یا بیمه گمرگی شهرت داشته و در زمانی که کالای صادراتی براساس تصویب نامه هیات وزیران در ایران بیمه می شد رایج گردید .

    پوشش C:

    خطرات تحت پوشش در مجموعه شرایط بیمه گران کالا با کلوز C عبارتست از :

    آتش سوزی یا انفجار ، به گل نشستن ، زمین گیرشدن ، برخورد با کف دریا ، غرق شدن یا واژگون شدن کشتی یا شناور ، واژگون شدن یا از راه یا از خط خارج شدن وسیله حمل زمینی ، تصادم یا برخورد کشتی ، شناور یا هر وسیله حمل دیگر با هر جسم خارجی به غیر از آب ، تخلیه کالا در بندر اضطراری ، فدا کردن کالا در جریان زیان همگانی ،به دریا انداختن کالا برای سبک سازی ، خسارت همگانی ، مسئولیت مشترک در تصادف

    علاوه بر خطرات فوق در کلوز C ، می توان با دریافت حق بیمه اضافی خطر عدم تحویل یک بسته کامل کالا طبق کلوز عدم تحویل انستیتو بیمه گران لندن تحت پوشش قرار گیرد ، این بیمه نامه با توجه به خطرات محدود خود جزو بیمه نامه های ارزان قیمت محسوب می گردد که معمولا فقط برای برخی کالاها که احتمال خسارت های جزئی آنها کمتر است به کار می رود .

    پوشش B:

    خطرات تحت پوشش در مجموعه شرایط بیمه گران کالا با کلوز B عبارتست از :

    تمامی خطرات ذکر شده در مجموعه شرایط  C ، زلزله ، آتشفشان یا صاعقه ، به دریا افتادن کالا از روی عرشه کشتی ، ورود آب دریا , دریاچه ، رودخانه به کشتی ، شناور ، محفظه کالا ، کانتینر یا محل انبار ، تلف کلی هر بسته درکشتی یا شناور و یا تلف کلی هر بسته به علت افتادن در هنگام بارگیری و یا تخلیه کشتی یا شناور

    فرانشیز یا سهم بیمه گذار از خسارت :

    در مجموعه شرایط B به علت پوشش خطرات اضافی در ایران ۳% ارزش هر بسته خسارت دیده تحت عنوان فرانشیز به عهده بیمه گذار می باشد.

    پوشش :A

    در مجموعه شرایط بیمه گران کالا با کلوز A تمامی خطرات به جز موارد ذیل ( استثنا شده در مجموعه شرایط مذکور ) تحت پوشش قرار می گیرد .

    تلف شدن ، آسیب دیدن یا هزینه قابل انتساب به سوء عمل ارادی بیمه گذار

    نشست و ریزش عادی ، کسری عادی وزن با حجم و یا فرسودگی عادی مورد بیمه

    تلف شدن ، آسیب یا هزینه ناشی از کافی نبودن یا نامناسب بودن بسته بندی یا آماده سازی کالای مورد بیمه

    تلف شدن ، آسیب دیدن یا هزینه به علت عیب ذاتی یا ماهیت کالای مورد بیمه

    تلف شدن ، آسیب دیدن یا هزینه ای که علت آن تاخیر باشد ، حتی اگر این تاخیر ناشی از خطرات بیمه شده باشد .

    تلف شدن ، آسیب دیدن یا هزینه ناشی از اعسار یا ورشکستگی مالکان ، مدیران ، اجاره کنندگان یا گردانندگان کشتی

    تلف شدن ، آسیب دیدن یا هزینه ای ناشی از کاربرد هر نوع سلاح یا وسیله ای که با انرژی اتمی یا شکست هسته ای یا واکنش مشابه دیگر یا نیرو یا ماده رادیو اکتیو باشد .

    عدم قابلیت دریانوردی کشتی یا شناور یا نامناسب بودن کشتی یا شناور برای حمل ایمن کالای مورد بیمه

    جنگ ، جنگ داخلی ، انقلاب ، شورش ، قیام و یا زد و خوردهای داخلی ناشی از این امور

    توقیف ، ضبط ، مصادره ، تصرف یا اثرات ناشی از این امور یا اثرات ناشی از اقدام به شروع آنها

    اعتصاب ، تعطیلی محل کار ، درگیری های کارگری ، آشوب ها و یا اغتشاشات داخلی

    هرگونه عمل تروریستیاستثنائات شرایط سه گانه A , B , C:

    در هر سه کلوز A , B , C استثنائات مندرج در بندهای ۴، ۵ ، ۶ و ۷ یکسان می باشند به جز ” آسیب عمدی یا تخریب عمدی کالای مورد بیمه یا قسمتی از آن توام با سوء نیت از طرف هر کس به غیر از بیمه گذار ” که در شرایط A پوشش دارد .

    بیمه باربری و حمل و نقل داخلی:

    در بیمه نامه‌های باربری و حمل و نقل داخلی خطرات تحت پوشش به دو دسته تقسیم می شوند:خطرات اصلی: احتمال وقوع این نوع خطرات نسبت به سایر خطرات مرتبط با کالاهای خاص بیشتر است و ارتباطی به ماهیت مورد بیمه ندارد . این خطرات شامل موارد زیر هستند :

    ‌آتش‌سوزی و حادثه وسیله نقلیه شامل تصادف، واژگون شدن و پرت شدن وسیله نقلیهخطرات اضافی: این دسته از خطرات متنوع هستند و اغلب با نوع کالا بیشتر مرتبط است . برای جلوگیری از خسارت دیدن در این نوع خطرات ، با درخواست ‌بیمه‌گذار و پرداخت حق بیمه اضافی‌ می‌توان آنها را پوشش داد. خطرات رایج اضافی عبارتند از :

    برخورد جسم خارجی با مورد بیمه.

    پرت شدن محموله از روی وسیله نقلیه؛ مشروط بر اینکه کالای خسارت دیده به رویت ‌بیمه‌گر رسیده باشد.

    بارگیری و تخلیه مورد بیمه.

    سرقت کلی محموله همراه با وسیله نقلیه با فرانشیز ۲۰ درصد ارزش محموله.

 

خطرات اصلی ، پیش فرض بیمه باربری و حمل و نقل داخلی است . ولی برای خطرات اضافی ، بیمه گذار با پرداخت هزینه اضافی ، درخواست خود را ثبت کرده و در قسمت خطرات اصلی در برگه بیمه نامه حمل و نقل و باربری داخلی در بخش خطرات اصلی در شرایط خصوصی درج می شود .

 

درج شماره پلاک خودروی حمل بار و شماره بارنامه در متن ‌بیمه‌نامه باربری و حمل و نقل الزامی است. در غیر این صورت متن زیر باید در شرایط خصوصی ‌بیمه‌نامه نوشته شود .

 

”‌بیمه‌گذار موظف است پیش از شروع حمل شماره وسیله نقلیه و بارنامه را کتباً به ‌بیمه‌گر اعلام نماید. در غیر این صورت ‌بیمه‌گر هیچگونه تعهدی در قبال خسارت وارد نخواهد داشت.“

شرایط و تعهدات بیمه باربری

 

هر کدام از بیمه نامه های باربری تعهدات خاص خود را دارند . در زیر به بررسی آن ها می پردازیم:

وظیفه ‌بیمه‌گذار در ارائه اطلاعات به ‌بیمه‌گر

 

    بیمه گذار باید همه اطلاعات مورد نیاز برای بیمه شامل مشخصات کامل کالا ،  تعداد دفعات حمل کالا در طول مسیر ، مشخصات کامل وسیله یا وسایل حمل کالا، ارزش کالا در هر خمل و نقل ، تاریخ حرکت کالا ، و حداکثر ارزش کالا قبل از ورود وسیله حمل به مقصد را به بیمه گر اعلام نماید .

 

وظایف ‌بیمه‌گذار در صورت وقوع خسارت

 

    ‌بیمه‌گذار یا نمایندگان وی در صورتی که حادثه ای رخ داد و یا در زمان خسارت کالا، وظایف زیر را برعهده دارند :

    برای تک تک بسته های مفقود شده ، از متصدیان حمل و نقل و یا مقامات بندر و یا متصرفان دیگر کالا ، بلافاصله درخواست پرداخت خسارت کتبی کند.

    در مورد خسارت هایی که کاملا واضح و مشهود هستند ، به محض اینکه بیمه گذار از خسارت مطلع شد و قبل از اینکه مورد بیمه را از متصدیان حمل و نقل و یا از سایر صاحبان و متصرفان کالا تحویل بگیرد ،باید تقاضای خود را مبنی بر بازدید از محموله خسارت دیده ، به صورت کتبی ارسال نماید .

    در مورد خسارت هایی که مشهود نیستند و باید در هنگام بازدید مشخص شوند ، باید گواهی مربوطه را با امضاهای مربوط ، دریافت کرده و از بیمه گذار درخواست کند تا خسارت او را بپردازد .

    اگر بیمه گذار از سالم بودن کالا مطمئن نباشد ، نباید به هیچ عنوان رسید بی قید و شرط به متصدیان حمل و نقل بدهند .

    اگر در زمان تحویل کالا زیان یا خسارتی مشخص نباشد ، بیمه گذار و یا نماینده ی او باید نهایتا ظرف مدت سه روز از تاریخی که کالا تحویل شده است و از خسارت مطلع شده است ، به صورت کتبی با پست سفارشی یا تلگرام و یا اظهارنامه به متصدیان باربری و حمل و نقل اعلام نمایند .

    صاحبان کالا و نمایندگان آن ها باید مقررات ادارات و گمرک بندر تخلیه را دقیقا مطالعه و رعایت نمایند .

 

در مواردی که تمام یا بخشی از کالا ، از سوی شرکت حمل و نقل به بیمه گذار و یا نمایندگان او تحویل نشود ، ایشان موظف هستند تا صورت جلسه ای با موضوع کسر تخلیه تنظیم کنند و گواهی کتبی عدم تحویل را از شرکت حمل و نقل فوق بخواهند . در صورت عدم صدور گواهی عدم تحویل در موعد مقرر ، بیمه گذار موظف است حداکثر ظرف مدت یک هفته درخواست کتبی خسارت را به وسیله اظهارنامه رسمی به موسسه حمل و نقل یا شرکت باربری تقدیم کند و مراتب را به بیمه گر گزارش دهد . زمان‌ها در زیر ذکر شده‌اند:

 

    اگر کالا با کشتی حمل شود ، حداکثر ۷ ماه پس از تخلیه کالال از کشتی .

    اگر کالا با کامیون و قطار حمل شود ، حداکثر ۷ ماه بعد از ورود وسیله حمل کالا به مرز .

    در صورتی که بار با هواپیما حمل شود ، حداکثر ۳ ماه پس از تخلیه کالا از هواپیما .

 

در صورت مشهود بودن خسارت ، بیمه گذار و یا نمایندگان او وظیفه دارند به موجب تعهدی که در بیمه نامه به بیمه گذار داده است ، اگر مورد بیمه شده در اختیار متصدیان حمل و نقل است ، قبل و یا بلافاصله بعد از تحویل کالا از ایشان ، و اگر بار در گمرک و یا انبار باشد ، قبل از تحویل گرفتن آن از انبار ، مراتب را به شرکت بیمه گر و یا موسساتی که توسط بیمه مرکزی معرفی شده است ، اعلام  کند و درخواست بازدید از کالا را نماید .

مزایای بیمه باربری

 

از مهمترین مزایای بیمه باربری این است که سلامت کالا و محموله برای صاحبان بار تضمین می شود . این امر سبب می گردد که تجارت کالا به روش های مختلف گسترش یابد و هر نوع خسارت احتمالی جبران شود . این بیمه می تواند ضرر و خسارت ناشی از خسارت های وارد شده بر کالا ها و یا خسارت ناشی از از بین رفتن کامل محموله را در حمل و نقل را برای موسسات و شرکت های باربری و حمل و نقل و صاحبان کالا تامین نماید . این موضوع سبب می شود تا صاحبان کالا و موسسات حمل و نقل داخلی و بین المللی ، با خیالی آسوده و آرامش خاطر خدمات خود را در امر حمل و نقل انجام دهند.

 

 

مشتریان بیمه‌های باربری چه کسانی هستند؟

 

اغلب مشتریان بیمه باربری شرکت های بیمه ای ،وارد کنندگان کالا ها هستند . بعد از آن اشخاص حقیقی و حقوقی که به امر صادرات کالا مشغول هستند .و همچنین همه صاحبان کالا که به صورت تک محموله بار خود را بیمه می کنند و یا قراردادهای سالانه می بندند ، از مشتریان این بیمه نامه هستند و محمولات و کالاهای خود را در قبال خسارات و خطرات ناشی از حمل و نقل ، بیمه می نمایند .

 

خطرات تحت پوشش بیمه باربری

 

هر شرکت باربری و حمل و نقل برای بیمه حمل و نقل و باربری خود ممکن است از یکی از شرکت های بیمه استفاده نماید و هر شرکت بیمه هم ممکن است خدمات متفاوتی در مقابل بیمه باربری داشته باشند .

 

1.     تصادف ، واژگونی و سقوط وسیله نقلیه
2.     آتش سوزی روی وسیله نقلیه
3.     برخورد وسیله نقلیه با جسم خارجی و بالعکس
4.     برخورد محموله به جسم خارجی و بالعکس
5.     پرت شدن کالا از روی وسیله نقلیه
6.     سرقت کلی محموله همراه با وسیله نقلیه به استثنای جعل اسناد و خیانت در امانت راننده و کمک راننده

 

بیمه نامه مسئولیت متصدیان حمل و نقل و خطرات تحت پوشش

 

بیمه نامه ی مسئولیت متصدیان حمل و نقل ، از انواع بیمه نامه های مسئولیت می باشد. در این نوع بیمه نامه متصدیان حمل و نقل برای اینکه مسئولیت خود را در قبال صاحبان کالا و محموله هایی که توسط شرکت آن ها حمل می شود ، تحت پوشش بیمه قرار دهند ، این بیمه را تهیه می کنند .

 

خسارت‌های خارج از تعهدات بیمه گر در بیمه نامه مسئولیت متصدیان حمل و نقل

 

خسارت هایی که تحت پوشش بیمه مسئولیت متصدیان حمل و نقل به صورت مستقیم و غیر مستقیم قرار می گیرد ، اگر در نتیجه عوامل زیر ، به کالا وارد شده باشد ، جزو تعهدات بیمه گر نیست و تحت پوشش این بیمه قرار نمی گیرد :

 

1.     خیانت در امانت ، جعل اسناد ، هر نوع عمل عمد و مجرمانه بیمه گذار و نمایندگان او ، راننده و کمک راننده وسیله نقلیه ای که کالای مورد خسارت را حمل می کردند .
2.     جنگ و شورش ، آشوب ، بلوا ، اعتصاب ، ضبط و مصادره
3.     حوادث طبیعی مانند سیل ، زلزله ، طوفان ، آتشفشان
4.     حمل کالای قاچاق و غیر مجاز
5.     عیب ذاتی و یا خود اشتعالی و خودسوزی کالا
6.     تشعشعات رادیو اکتیو و فعل و انفعالات هسته ای
7.     هر نوع خسارت غیر مستقیم و عدم النفع و کاهش ارزش کالا در بازار
8.     عدم صلاحیت راننده برای رانندگی وسیله نقلیه حمل کالای مورد نظر
9.     خسارت در هنگام تخلیه و بارگیری ( پرداخت این خسارت مستلزم پرداخت حق بیمه اضافی خواهد بود 
10.     فقدان کالا
11.     سرقت قسمتی از محموله و کالا و یا هر گونه سرقتی که ناشی از خیانت در امانت باشد .
12.     ریزش ، روندگی ، آبدیدگی ،مگر اینکه تحت پوشش بیمه نامه باشد ( پرداخت این خسارت مستلزم پرداخت حق بیمه اضافی خواهد بود 
13.     کاهش وزن طبیعی کالا و محموله
14.     خسارت وارد شده به علامت و بسته بندی کالا
15.     تغییر وسیله حمل کالا مگر با هماهنگی و موافقت بیمه‌گر

 

مدارک لازم برای دریافت خسارت از بیمه باربری

 

‌بیمه‌گذار و یا نماینده قانونی بیمه گذار باید در سریع ترین زمان ممکن کلیه اسناد و مدارک مربوط به خسارت را به ‌بیمه‌گر تسلیم نمایند. از جمله این اسناد عبارتند از:

 

1.     اصل ‌بیمه‌نامه یا گواهی بیمه.
2.     اصل فاکتور کالا با مشخصات کامل و صورت بسته بندی.
3.     کلیه نسخه‌های اصلی بارنامه دریایی ، هوایی و یا زمینی.
4.     صورت ریز بسته بندی.
5.     گواهی مبدا .
6.     گواهی بازرسی کالا در مبدا .
7.     صورت وضعیت کالا در موقع تحویل کالا و صورت وضعیت میزان وزن کالا در آخرین مقصد مندرج در بیمه نامه.
8.     جواز سبز گمرکی و صورت جلسه کشف اختلاف در صورت صدور.
9.     گواهی کسر تخلیه یا عدم تحویل (در صورت کسری کالا)
10.     گزارش بازدید خسارت که باید توسط ‌بیمه‌گر یا یکی از موسسات مجازی که توسط بیمه مرکزی ایران معرفی گردیده اند تهیه شده باشد. (گزارش بازدید نماینده لویدز در صورتی که خسارت خارج از کشور واقع شده باشد)
11.     درصورتی که ‌بیمه‌گر علاوه بر مدارک نامبرده نیاز به مدارک دیگری داشته باشد. باید بلافاصله مدارک مورد نیاز خود را از ‌بیمه‌گذار درخواست نماید و ‌بیمه‌گذار موظف است مدارک مورد نیاز را در اختیار او قرار دهد.

 

 

مراحل لازم برای پرداخت خسارت

 

به طور خلاصه مراحل دریافت خسارت به شرح زیر است :

 

    اعلام وقوع حادثه توسط بیمه گذار به بیمه گر طی مدت ۵ روز

    بازدید توسط بیمه گر و یا نمایندگان قانونی او از کالای خسارت دیده

    تهیه و تنظیم مدارک مورد نیاز برای بررسی خسارت وارده

    بیمه نامه‌های باربری و حمل و نقل بین المللی

 

زمان اعتبار بیمه نامه های پوششی A ،B و C یکسان است . این بیمه نامه ها از زمانی آغاز می شود که کالای بیمه شده از انبار یا محل نگهداری که در بیمه نامه ذکر شده است ، بارگیری می شود و مبدا را توسط وسیله حمل و نقل ( خودرو ، کشتی و … ) بدون وقفه و برای بار اول ترک کند . اگر هر کدام از حالت های زیر زودتر رخ دهد، این تعهد به پایان می رسد :

 

    به محض اینکه کالا از وسیله حمل و یا وسیله دیگر به طور کامل در انبار و یا محل نگهداری نهایی که در بیمه نامه درج شده است ، تخلیه شود .

    به محض اینکه کالا از وسیله حمل و یا وسیله دیگر به طور کامل در هر انبار یا محل نگهداری دیگری در مقصد که در بیمه نامه مندرج گردیده است ، و یا قبل از رسیدن به مقصد و مکانی که بیمه گذار و یا کارکنان او برای نگهداری کالا در خارج از مسیر حمل یا تقسیم و توزیع کالا در نظر گرفته شده است ، تخلیه شود .

    اگر بیمه گذار و یا کارکنان وی تصمیم می گیرند که خارج از مسیر عادی حمل ، از هر وسیله حمل و نقل زمینی ، هوایی و دریایی یا کانتینر های نگهداری کالای بیمه شده استفاده کنند .

    به محض اینکه از تخلیه کامل کالای مورد بیمه از کشتی در اخرین بندر تخلیه ۶۰ روز گذشت .

    در زمانی که پس از تخلیه کالای مورد بیمه از کشتی در بندر نهایی و قبل از انقضای مدت زمان بیمه نامه ، کالا باید به مقصدی غیر از مقصد تعیین شده در بیمه نامه حمل شود ، بیمه نامه در زمان مشخص شده در شرایط بیمه نامه به اعتبار خود باقی است ولی در زمان شروع حمل کالا به مقصد دیگر ، فاقد اعتبار است .

 

بیمه نامه داخلی از زمانی شروع می شود که وسیله نقلیه ای که کالای بیمه شده در ان قرار دارد ، محل انبار و یا محل نگهداری کالا را برای حرکت به سمت مقصد ، ترک نماید و در طول راه مسیر عادی خود را بپیماید و به محض اینکه خودرو به محل مندرج در بیمه نامه رسید ، خاتمه می یابد .

مدت اعتبار ‌بیمه‌نامه‌ها

 

چنانچه تا قبل از اینکه مدت اعتبار بیمه نامه به اتمام برسد ، بر اساس شرایط عمومی بیمه باربری و حمل و نقل ، همه و یا قسمتی از کالا و محموله ارسال نشده باشد ، بیمه گذار باید قبل از تمام شدن این زمان ، از بیمه گر در خواست کند تا بیمه نامه را تمدید نماید تا الحاقیه مربوط به آن صادر شود .